مریم گلی یک گیاه قدیمی با سابقه طولانی و رنگارنگ و بومی منطقه مدیترانه در جهان است. این گیاه مانند رزماری، پونه کوهی، آویشن
اسطوخودوس و ریحان از خانواده نعناع است. مریم گلی با نام لاتین “Salvia officinalis” (این نام که از فعل لاتین salvere به معنای نجات دادن گرفته شده است) در اصل از دریای مدیترانه به اروپا و آمریکای شمالی وارد شد و اکنون در این مناطق به صورت وحشی رشد میکن جهاد کشاورزی
مریم گلی بسته به منطقه و نوع کاربرد با نامهای زیادی شناخته میشود. خانواده گیاه مریم گلی شامل حدود 900 گونه است که آن را به متنوع ترین گونه در خانواده گیاهان نعناعی تبدیل میکند. مریم گلی را میتوان با عطر و طعم معطری که دارد شناخت. راههای زیادی برای استفاده از مریم گلی وجود دارد که از آن جمله میتوان به پخت و پز، ساخت دارو و ایجاد خوشبو کننده و عطرسازی اشاره کرد. محیط زیست
مریم گلی بومی آسیای صغیر و مدیترانه و گیاهی خودرو است که به صورت وحشی رشد میکند. در قرون وسطی به اروپای مرکزی راه یافت و در حدود سال 812 در باغهای شارلمانی در فرانسه یافت شد؛ سپس توسط مهاجران به آمریکا منتقل شد. این گیاه به طور وحشی در ترکیه، ایتالیا، یوگسلاوی، یونان، آلبانی، ایالات متحده، کانادا و اسپانیا رشد میکند.
گیاه مریم گلی تا زمانی که دما بین 5 تا 26 درجه سانتیگراد و میزان بارندگی سالانه بین 0.3 تا 2.6 متر باشد، تقریبا در هر جایی میتواند رشد کند. مریم گلی به حداقل نگهداری نیاز دارد و به راحتی رشد میکند؛ اما برای رشد به نور خورشید خوب نیز نیازمند است. این گیاه علاوه بر داشتن فصل رشد طولانی، در برابر بسیاری از آفات نیز مقاوم بوده و آسیب پذیر نیست.
مریم گلی با رشد در مناطق و شرایط دمایی مختلف، به یک گیاه بالقوه جهانی تبدیل شده است. گیاه مریم گلی یک گیاه چند ساله مقاوم در برابر سرما است که حتی میتواند در زمستان هم زنده بماند. با این حال، زمانی که زمستان فرا میرسد، خاموش میشود و دوباره در بهار بر میگردد. مریم گلی را باید در آفتاب کامل تا متوسط قرار دهید، اگرچه این امکان را به شما میدهد که آن را در داخل یا خارج از خانه نیز پرورش دهید.
مریم گلی به لطف نتهای تازه، حیوانی، معطر و سرزنده خود پویایی زیادی به عطرها میبخشد. این گیاه فقط یک تثبیت کننده ساده نیست، اما به طور گسترده توسط عطاران در عطرهای مردانه و زنانه، به ویژه در آکوردهای سرخسی یا فوژه، استقبال میشود. مریم گلی یک عنصر عالی برای ایجاد عطرهای شیپر است و به خوبی با نتهای آبی و چوبی ترکیب میشود. همچنین میتوان آن را در فرمولهای شرقیتر یافت که در همنشینی با کهربایی شکل جدیدی به خود میگیرد. به لطف عناصر گیاهی و منتول دار، مریم گلی به خوبی با نتهای تازه و معطر ترکیب شده و تمام قدرت خود را در هر ترکیبی توسعه میدهد تا آن را غنیتر و عمیقتر کند.
همانطور که گفتیم مریم گلی جنبه معطر، چوبی و تند را به عطرها میدهد و اغلب در عطرهای مردانه استفاده میشود. بیش از 900 نوع از مریم گلی وجود دارد، اما فقط سه نوع آن در فرمولاسیون عطرها استفاده میشود. یعنی مریم گلی کلاری، مریم گلی سفید و مریم گلی ترنج. در ادمه درخصوص این یه نوعاز مریم گلی بیشتر توضیح میدهیم.
مریم گلی سفید یک تقویت کننده خلقوخو است که به آرامش و به افزایش قدرت حافظه کمک میکند. همچنین خاکی، روشن و پاک کننده است و به خوبی با گیاهان دیگر مانند علف لیمو، اسطوخودوس و گلها ترکیب میشود. برگهای خشک مریم گلی سفید را اغلب آسیاب و دود کرده و حتی به بخور تبدیل میکنند.
مریم گلی کلاری رایحهای شیرینتر و مشکدار دارد. روغن موجود در این گیاه حسی آرام، ملایم و آرامش بخش دارد و اغلب در عطرهای تک جنسیتی یافت میشود. مریم گلی کلاری در عطرسازی و محصولات مراقبت شخصی، مورد علاقه و پرکاربردتر است؛ زیرا به عطر اجازه میدهد مدت بیشتری باقی بماند.
مریم گلی ترنج کمی شیرین تر از سایر گونهها است و از آن در ساخت شمعها و محصولات مراقبت شخصی بسیار استفاده میشود. رایحه این گونه از مریم گلی به دلیل توانایی آن در کاهش استرس و علائم اضطراب شناخته شده است.
مریم گلی گیاهی معطر با رایحه خنک، قابض و علفی نعناعی است. این رایحه در برخی شرایط تقریبا دارویی به مشام میرسد. دارای ته رنگهای خنک کننده منتول و اکالیپتوس است که آن احساس گیاهی و دارویی را تشدید میکند. از آنجایی که مریم گلی به عنوان یک ادویه و طعم دهنده تهیه غذا محبوبیت دارد، وقتی به عطرها و ادکلنها خاص اضافه میشود، احساس آشپزی یا خوشمزگی را القا میکند.
استفاده از مریم گلی در غذا و مقاصد آشپزیبه دلیل رایحه خوشی که دارد،بسیار متداول است. اغلب در آشپزخانهها و قفسههای ادویهجات به صورت سبزی تازه یا خشک و یا به شکل روغن یافت میشود. مادامی که مریم گلی به شکل مکملهای گیاهی یا از طریق رژیم غذایی در غذا مصرف شود، میتواند فواید سلامتی مفیدی داشته باشد. در زیر فقط به چند مورد از فواید مهم سلامتی که میتوانید از مریم گلی بهدست آورید اشاره شده است.
چند مطالعه جالب نشان میدهد که مصرف مریم گلی میتواند به کنترل سطح قند خون کمک کند. مطالعات زیادی توانایی مریم گلی در کاهش سطح قند خون را با داروی دیابت متفورمین مقایسه کردهاند.
شواهدی وجود دارد که نشان میدهد گیاه مریم گلی به طور بالقوه میتواند به کاهش کلسترول بد LDL در بدن کمک کند. همانطور که اکثر مردم به خوبی میدانند، LDL کلسترول بدی است که با افزایش خطر بیماری قلبی ارتباط مستقیم دارد.
تحقیقات فزایندهای نشان میدهد که این گیاه ممکن است خواص ضد سرطانی مفیدی نیز داشته باشد. مطالعات نشان میدهند که عصاره مریم گلی نه تنها میتواند رشد سلولهای سرطانی را سرکوب کند، بلکه آنها را تحریک به مرگ نیز میکند.
رومیان باستان مریم گلی را گیاهی میدانستند که سلامتی به ارمغان میآورد و بخشی از داروسازی رسمی رومی بود. از این گیاه برای التیام زخمها، جلوگیری از خونریزی و تسکین گلودرد استفاده میشد. از سال 742 پس از میلاد تا 814 پس از میلاد، امپراتور روم یک دانشکده پزشکی معتبر در سالرنو راهاندازی کرد که مریم گلی یکی از 100 گیاهی بود که در این ملک رشد میکرد. در اروپای قرون وسطی تصور می شد که مریم گلی حافظه را تقویت میکند و خرد را افزایش میدهد. این عنصر اغلب برای آماده کردن مردم برای مراسم و دروس آموزنده استفاده میشد.
اعتقاد مسیحیان بر این است که مریم گلی جان مریم باکره و حضرت عیسی را نجات داده است. (اعتقاد بر این است که مریم باکره در حالی که به دنبال پناه بردن از خشم پادشاه هرود بود، با پنهان شدن در درختچهای از مریم گلی که آنها را از دید پنهان میکرد، از چنگ سربازان فرار کرد.) بومیان آمریکا از قبایل لاکوتا، شاین و ناواهو، مریم گلی را مقدس دانسته و در مراسم خاصی برای دفع ارواح شیطانی آن را میسوزاندند. این بومیان آمریکایی بستههای مریم گلی خشک میساختند و آنها را برای پراکنده کردن انرژی منفی روشن میکردند. گیاه شناسان انگلیسی نیز مریم گلی را با شکوفایی مرتبط میدانستند و اعتقاد بر این بود که وضعیت رشد مریم گلی در یک باغ، موفقیت یک شرکت را تعیین میکند.
از نت مریم گلی در بسیاری از عطرها معروف استفاده شده است. ما در زیر لیست کوچکی از برخی محبوبترین عطرها و ادکلنهای حاوی نت مریم گلی را برای شما معرفی کردهایم. همانطور که اشاره کردیم؛ بیشتر عطرهای دارای نت مریم گلی در دسته آروماتیک و مردانه طبقهبندی میشوند. با این حال نمونههای زنانه نیز در این بین دیده میشود.
فرانکینیا گیاهی همیشه سبز و مناسب مناطق گرمسیری کم آب است. از تیره Frankeniaceae می باشد. گل ها مجتمع و ریز است. دارای برگ های قرمز یا صورتی رنگ بسیار کوچک و ۳ گوش است که در طول ساقه های کرک دار آن بوجود آمده است. ریشه قوی بوده و ساقه های آن رونده است که به دلیل داشتن انعطاف در روی زمین می خوابند و می توانند قسمتی را پوشش دهند، ولی چون پا خوری آن نسبت به چمن ها کمتر است، بنابراین نباید آن را در محل های پرتردد کاشت. در فصل سرما رشد کند شده و برگ و ساقه های آن به رنگ قرمز خیلی زیبا تغییر رنگ می دهند. این تغییر رنگ موقتی است و در بهار سال بعد دوباره با شروع رشد، برگ ها سبز می گردند.
به عنوان گیاه پوششی در بین سنگفرش ها و باغ های صخره ای، کف پوش و درختچه زینتی کاربرد دارد. روی سطح شیب دار و صخره ای محل خوبی برای آویزان شدن آن می باشد. جایگزین خوبی برای چمنهای هلندی است. وزارت اب و فاضلاب
گلهای ریز آن مورد توجه نبوده و در بهار یا تباستان ظاهر میشوند. جهاد کشاورزی
گیاهی است که به نور کامل نیاز دارد. بهترین رشد در دمای ۳۵- ۱۰درجه سانتی گراد است. خرید فرانکینیا
در اغلب خاکها قادر به رشد است و خاکهای خشک و شور را تحمل میکند و میتواند به عنوان گیاه پوششی در نقاط داغ و آفتابی باغهای صخرهای بکار رود.
در ابتدای کاشت باید روزانه و به روش بارانی انجام شود تا خاک شسته نشود. تاخیر دو تا سه روزه در آبیاری باعث کم رنگ شدن برگ ها می گردد.اما وقتی مستقر شد به آبیاری زیادی نیاز ندارد. گونههای اروپایی تا حدودی سرما را تحمل میکنند. طبق تجربه ی باغ شیشه ای باید توجه داشت که کنترل علفهای هرز داخل زمین پوشیده از فرانکنیا مشکل است، بنابراین قبل از کاشت باید زمین از هر گونه علف هرز و بویژه انواع پهن برگ، پاکسازی شود.
از طریق کاشت بذر یا تقسیم بوته قابل افزایش است. میتوان ساقههای این گیاه را به قطعات ۵۰ تا ۱۰ سانتیمتری تقسیم کرده و در سطح زمین پخش کرد
به دلیل داشتن ساقه های نازک و انعطاف پذیر، نمی توان آن را مانند گیاهان دیگر به صورت مجزا در خاک قلمه فرو برد، بنابراین ساقه های آن را با قیچی چیده و به صورت چند تایی در گلدان نشاء کاشت می گردد. پس از ریشه دار شدن آن را به زمین اصلی منتقل می کنند. فاصله کاشت بوته ها از هم باید ٣٠ تا ٤٠ سانتی متر باشد، زیرا بعد از مدت کمی زمین را کاملاً می پوشاند. فصل کاشت این چمن بهار است.
طاووسی | |
---|---|
گل طاووسی (نام علمی: Spartium junceum) نام یک گونه از راسته گلسرخسانان است. به آن رتم، مست خدیجه و بداسقان هم گفتهاند که عربیشدهٔ بذستکان فارسی است. این نام را در متون به شکلهای بداشقان، بدسغان، باشغان. بدکشان، بدسکان، بذسقان و بدسقان هم نوشتهاند.
درختچه گل طاووسی بومی اکثر مناطق اروپا، از جمله بریتانیا، از اسکاندیناوی جنوبی به اسپانیا، شرق به لهستان و مجارستان است.
طاووسی درختچه ای است به ارتفاع ۲ تا ۵ متر و دارای شاخههای متعدد بهرنگ سبز است گلهای درشت برنگ زرد طلایی و معطر آن بهصورت خوشههای زیبا جلوه میکند. میوهاش نیام، بطول ۶ تا ۸ سانتیمتر و به پهنای ۵ تا ۶ میلیمتر است.[۲]
برگهای این گیاه سبز تیره است و بر روی شاخههای محکمی قرار دارد. برگها کمتعداد هستند و در فصلهای سرد میریزند. این درختچه گلهایی به رنگ زرد، سفید و صورتی دارد که دارای عطری خوب است و از اوایل تا اواخر بهار بر روی شاخهها دیده میشوند.
این گیاه همیشه سبز به صورت بوتهای رشد میکند و رشد سریعی دارد، بسیار مقاوم بوده و همیشه در خاکهای خشک و شنی، مکانهای آفتابی و در ارتفاعات کم یافت میشود. درخت گل طاووسی میتواند به ارتفاع ۱ تا ۳ متر رشد کند و ساقه اصلی اش معمولا قطر نزدیک به ۵ سانتیمتر دارد. تحمل بالایی در برابر خشکی و سرما دارد و در دمای ۲۵- درجه سانتیگراد نیز زنده میماند.
برخی از گونههای طاووسی را برای جلوگیری از فرسایش خاک در مناطق گرم نیز می کارند، زیرا در ریشه این گیاه باکتریهایی وجود دارند که سبب تثبیت اَزُت در خاک میشوند. در پزشکی سنتی، از شاخههای جوان برخی از گونههای طاووسی برای تهیه داروهای مُدِر (ادرارآور) استفاده میکنند.
کاشت گل طاووسی بهدلیل گلبرگهای معطر در شهرها گسترش زیادی یافتهاست.
لیزوماکیا با نام علمی (Lysimachia nummularia) نام فارسی های لیزوماکیا سکه ای و با نام های انگلیسی(moneywort, herb twopne) متعلق به خانواده پامچالیان است.
این گیاه دائمی و همیشه سرد است که ارتفاع آن حداکثر به پنج متر میرسد و با ریشه زایی ساقه به سرعت و به صورت نامحدود گسترش مییابد.
دارای برگهای گرد و گلهای زرد رنگ فنجانی به قطر ۲ سانتیمتر در تابستان است.جهاد کشاورزی
این گیاه در مناطق مرطوب رشد میکند، اگرچه می تواند شرایط خشک را نیز تحمل کند. این گیاه یک حصیر جذاب از برگ های گرد به شکل قلب به طول ۲۵ سانتیمتر در امتداد شاخه ها ایجاد می کند. اب و فاضلاب
شاخ و برگ ها از سبز آهکی تا طلای برنجی در آفتاب کامل متغیر است.
در اوایل تابستان تا اواسط تابستان گلهای زرد روشن و فنجانی شکل به طول ۲ سانتیمتر و مزین به ۵ لبه نوک تیز در زیر برگها دیده میشود.
وقتی گیاه را در ظروف یا سبد آویزان نماید فوق العاده زیبا به نظر میرسد. لیزوماکیا
لیزوماکیا بومی اروپاست اما کشت آن به آمریکای شمالی نیز گسترش یافته است. گسترش گیاه لیزوماکیا وابسته به شرایط است چنانچه که شرایط مطلوب باشد، مانند زمین مرطوب رشد خوبی دارد و چنانچه که شرایط بهینه رشد آن فراهم باشد مانند حوضچه ها به شدت گسترش مییابد.
برای کاشت این گیاه بوته های خریداری شده را به فاصله ۱۵ الی ۲۰ سانتیمتر از هم کاشته و لایهای از خاک که تا ساقه ها برسد روی آن بریزید و پس از یک ماه ساقه ها ریشه زده و میتوانید یا را به هر محلی که خواستید انتقال دهید.
برای باغ خود به چند گیاه لیزوماکیا نیاز دارید؟
توجه داشته باشید برای باغ به مساحت ۱۰۰ متر و طول ۱۰ فوت و عرض ۲۰ فوت، شما به حدود ۵۰۰ گیاه لیزوماکیا نیاز دارید. برای خرید این گیاه میتوانید آن را از فروشگاه اینترنتی روبینا گاردن تهیه نمایید.
لیزوماکیا دارای خاصیت ضدعفونی کنندگی است. از این رو از آن برای عفونت گلو به صورت غرغره ضدعفونی کننده می توان استفاده کرد. همچنین برای شستشوی زخم ها نیز بکار برده میشود. در طب سنتی از لیزوماکیا را برای درمان تب، سل، کبد، حصبه و بیماریهای چشمی استفاده میشود.
ولی پرکاربردترین خاصیت آن استفاده از لیزوماکیا به عنوان ضد اسهال است، به ویژه برای درمان اسهال نوزادان به کار میرود.
موچسب از جمله گیاهانی است که به نور کامل خورشید نیازمند است . اگر چه برخی از گونه های این گیاه به محیط سایه مقاومند ولی اکثر آن ها نیازمند محیطی با حداقل 6 ساعت نور مستقیم خورشید هستند . جهاد کشاوری
این گیاه به هیچ وجه برای نگهداری در فضای بسته و محیط داخلی مناسب نیست و در صورت قرار گیری در محیط مذکور دچار آسیب می شود.
این گیاه می تواند نسبت به دمای کمتر از 10 درجه سانتی گراد مقاوم باشد ،البته که در این صورت گیاه شروع به خزان می کند و در نهایت به خواب زمستانی می رود . نکته قابل ذکر این است که دمای بیش از حد پایین به گیاه آسیب میزند . نهال
توصیه می شود در صورتی که از این گیاه در محیط منزل و گلدان نگهداری می کنید اجازه دهید تا بین دو آبیاری سطح خاک گیاه تا عمق 2 الی 3 سانتی متر خشک شود و سپس اقدام به آبیاری مجدد آن کنید .
ولی در صورتی که از این گیاه در فضای باز و باغچه نگهداری می کنید هر 3 روز یک بار اقدام به آبیاری گیاه کنید . البته این روش نسبی و مناسب برای منطق معتدل است بنابراین باید بر اساس آب و هوای محل سکونت خود آن را تنظیم کنید .
این گیاه به رطوبت زیادی نیاز ندارد و رطوبت موجود در محیط برای نگهداری از آن کافی است .
این گیاه نیز مانند تمام گیاهان برای رشد و تامین نیاز های خود به کود و مواد مغذی نیاز دارد . به همین منظور توصیه می شود در فصول گرم سال هر دو هفته یک بار با استفاده از کود های تقویتی نسبت به تغذیه این گیاه اقدام کنید .
در صورتی که از این گیاه در گلدان نگهداری می کنید توصیه می شود از خاکی با ترکیب 50% پیت ماس ،30 % پرلیت و 20 % کوکوپیت استفاده کنید.
البته لازم به ذکر است که بیشترین میزان رشد این گیاه در صورت کشت در خاک باغچه اتفاق می افتد.
برای تعویض گلدان این گیاه توصیه می شود هر زمان که شاهد بیرون زدگی ریشه ها از زیر گلدان بودید اقدام کنید و گیاه را به گلدانی با یک سایز بزرگتر منتقل کنید .
تکثیر و ازدیاد این گیاه فقط از طریق پیوند شاخه های گیاه بر روی نرک امکان پذیر است ،البته که تکثیر این نیاز به مهارت و شرایط گلخانه ای دارد .
موچسب از جمله گیاهانی است که نیاز دارد سالی یک بار هرس شود ،بنابراین هر زمان که مشاهده کردید قسمتی از گیاه ضخیم شده ،آن را برش دهید تا جایی که اجازه دهید به حالت چوبی تبدیل شود.